Nằm trên ranh giới giữa hai tỉnh Bình Thuận và Ninh Thuận, xã Cà Ná (huyện Thuận Nam, Ninh Thuận) xưa nay nổi tiếng với nghề làm nước mắm. Các loại sản phẩm nước mắm ở đây được thương lái trực tiếp đến lấy hàng mà không cần phải đưa đến nơi khác tiêu thụ.
Thiên nhiên ưu ái ban tặng cho vùng biển Cà Ná rất nhiều thứ thuận lợi cho nghề làm nước mắm. Theo ông Nguyễn Xuân Hải, Trưởng cảng cá Cà Ná thì mỗi năm, ngư dân Cà Ná đánh bắt hơn 36.000 tấn hải sản, trong đó có hơn 31.000 tấn cá cơm. Đây là nguồn nguyên liệu chế biến nước mắm truyền thống của địa phương. Bên cạnh đó, đồng muối Cà Ná được xem là loại muối tốt nhất Đông Nam Á với tỉ lệ Clorua Natri (muối nguyên chất) lên tới 95% rất thuận lợi cho chế biến nước mắm. Ngoài ra, Cà Ná có số ngày nắng và nhiệt độ cao nên rất tốt cho quá trình hấp thụ và giữ nhiệt để tạo ra nước mắm ngon.
Để cho ra những giọt nước mắm hảo hạng là cả sự công phu và đó là bí kíp gia truyền của mỗi gia đình làm nước mắm ở Cà Ná. Ông Trần Hữu Lực, chủ cơ sở nước mắm Trần Văn Hưởng cho biết về quy trình làm nước mắm của gia đình mình: “Cá cơm đưa từ cảng về được rửa sạnh và ướp với muối theo tỉ lệ 3kg cá và 1kg muối. Còn cách ướp như thế nào là bí quyết riêng của mỗi gia đình. Quá trình muối chượp này phải kéo dài từ 9 tháng cho đến 1 năm thì nước mắm mới có độ đạm cao và hương vị đặc trưng”.
Nghề làm nước mắm là nghề truyền thống, theo kinh nghiệm truyền đời. Từ xưa cho tới bây giờ, các nhà sản xuất nước mắm dùng thùng gỗ để đựng. Hiện nay, một số gia đình ở Cà Ná đã cải tiến bằng cách xây thùng xi măng hay dùng thùng inoc.
Nhiều thương hiệu nước mắm Cà Ná như Hai Ngon, Trần Văn Hưởng, Hồng Hương...đã được người tiêu dùng trong nước ưa chuộng. Nước mắm ở đây thơm, độ đạm cao, có hương thơm đặc biệt, vị ngọt khác biệt, sắc màu vàng rơm của con cá cơm. Nước mắm cá cơm xuất xứ từ Cà Ná bảo đảm chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm xuôi Nam ngược Bắc, góp phần làm cho bữa ăn các gia đình Việt Nam thêm đầm ấm, đậm đà.
Nhiều người đánh giá nước mắm Cà Ná sánh ngang hàng với các thương hiệu nước mắm nổi tiếng của Việt Nam như nước mắm Phú Quốc, nước mắm Phan Thiết ....
Ông Huỳnh Văn Nhân, chủ nhiệm làng nước mắm Cà Ná cho biết: “Hiện nay toàn xã có hơn 70 hộ sản xuất nước mắm có thương hiệu, mỗi năm cung cấp cho thị trường hàng chục triệu lít nước mắm các loại. Tỉnh Ninh Thuận đang rất nỗ lực để xây dựng thương hiệu nước mắm Cà Ná. Sắp tới, nước mắm Cà Ná sẽ có chiến lược để xuất khẩu xuất ra thị trường nước ngoài”.
Vương quốc Anh đã tiếp nhận hồ sơ đăng ký nước mắm Cà Ná là thương hiệu trên toàn cầu của Việt Nam. Đây là cơ hội cho sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa của nghề làm nước mắm Cà Ná. Nhưng trươc hết, làng nghề phải thực hiện được quy chuẩn chung về chất lượng sản phẩm nước mắm cao và ổn định để có thể đáp ứng yêu cầu của các thị trường nước ngoài khó tính. Những người làm nước mắm Cà Ná cùng các nhà khoa học, lãnh đạo tỉnh Ninh thuận đang khẩn trương thực hiện điều này để sớm tạo bước đột phá./.
Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam Online
